Bê tông là vật liệu xây dựng được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới, đóng vai trò nền tảng cho gần như mọi loại công trình, từ nhà ở, cầu cống, đường sá đến các tòa nhà chọc trời và cơ sở hạ tầng trọng yếu. Do đó, việc đảm bảo chất lượng, độ bền và an toàn của các kết cấu bê tông là yếu tố tối quan trọng đối với sự an toàn công cộng, phát triển kinh tế và bền vững xã hội.
Trong một thế giới ngày càng toàn cầu hóa, việc thiết kế và xây dựng các công trình bê tông thường xuyên liên quan đến sự hợp tác quốc tế, di chuyển công nghệ và vật liệu xuyên biên giới. Sự thiếu hụt các tiêu chuẩn hài hòa có thể dẫn đến sự thiếu nhất quán trong chất lượng, tăng chi phí do yêu cầu tuân thủ đa dạng, và thậm chí là rủi ro về an toàn. Các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 19338:2025 ra đời để giải quyết những thách thức này.
ISO 19338:2025 là phiên bản thứ tư của tiêu chuẩn quốc tế này. Theo mô tả chính thức, tiêu chuẩn này cung cấp nguyên tắc lựa chọn yêu cầu dựa trên kỳ vọng xã hội và chủ sở hữu, đồng thời xác định yêu cầu hiệu năng bắt buộc đối với kết cấu bê‑tông – từ thiết kế đến thi công và đánh giá.

Tiêu chuẩn ISO 19338:2025 được xây dựng dựa trên ba yếu tố cốt lõi: nguyên tắc, yêu cầu và tiêu chí, nhằm cung cấp một khuôn khổ rõ ràng cho việc thiết lập các tiêu chuẩn quốc gia và khu vực về kết cấu bê tông.
Nguyên tắc định hướng: Đây là những hướng dẫn cơ bản cho việc lựa chọn các yêu cầu, giúp chuyển đổi kỳ vọng của xã hội và chủ sở hữu về hiệu suất của kết cấu bê tông thành các tiêu chuẩn kỹ thuật. Các nguyên tắc này đảm bảo rằng các tiêu chuẩn không chỉ đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật mà còn phản ánh các giá trị bền vững, khả năng phục hồi và tính hữu dụng trong suốt vòng đời của công trình.
Yêu cầu về hiệu suất: Tiêu chuẩn định nghĩa rõ ràng các yêu cầu hiệu suất bắt buộc mà một kết cấu bê tông phải đạt được. Các yêu cầu này có thể liên quan đến độ bền chịu lực, độ bền vật liệu, khả năng chống cháy, chống ăn mòn, tuổi thọ dự kiến và các yếu tố môi trường. Việc tập trung vào hiệu suất cho phép sự linh hoạt trong thiết kế và vật liệu, miễn là kết quả cuối cùng đạt được các tiêu chuẩn đã định.
Tiêu chí đánh giá: ISO 19338:2025 cung cấp các phương tiện để diễn đạt các yêu cầu hiệu suất một cách định lượng và có thể kiểm chứng. Các tiêu chí này là cơ sở để đánh giá liệu một thiết kế hoặc một kết cấu bê tông có đáp ứng được các yêu cầu đã đặt ra hay không. Chúng bao gồm các phương pháp xác minh và đánh giá chấp nhận được, giúp đảm bảo tính khách quan và nhất quán trong quá trình kiểm tra.
ISO 19338:2025 có vai trò là “tiêu chuẩn trên tiêu chuẩn”, hỗ trợ các cơ quan quốc gia chuẩn hóa hoặc cập nhật tiêu chuẩn kết cấu bê‑tông theo hướng đồng bộ toàn cầu. Ví dụ như Nhật Bản, Brazil, EU… từng sử dụng ISO 19338 làm cơ sở để phát triển tiêu chuẩn nội địa như ABNT NBR tại Brazil đáp ứng tiêu chuẩn thiết kế quốc tế. Mặt khác, trong hoạt động xây dựng, thiết kế, thi công công trình, các kỹ sư có thể áp dụng tiêu chuẩn để đảm bảo tiêu chí thiết kế phản ánh yêu cầu về hiệu năng thực tế. Mặt khác, có thể đánh giá độ tuân thủ của công trình nền bê tông theo các chỉ số rõ ràng về độ ổn định, độ bền, tuổi thọ, vận hành an toàn.
Phiên bản mới 2025 bổ sung và mở rộng hơn nhiều so với ISO 19338:2014 về phạm vi áp dụng và tính hệ thống trong quy trình thiết kế-kết cấu-thẩm định. Trước đây, bản 2014 định hướng chủ yếu vào thiết lập benchmark (dấu chuẩn) kỹ thuật; còn phiên bản hiện tại tập trung làm rõ các nguyên tắc và yêu cầu được hệ thống hóa hơn để tăng khả năng áp dụng cho công trình phức tạp và công nghiệp hóa toàn cầu.
ISO 19338:2025 là một cột mốc quan trọng, góp phần định hình tương lai của ngành xây dựng toàn cầu. Việc áp dụng rộng rãi tiêu chuẩn này sẽ không chỉ nâng cao chất lượng và an toàn của các công trình bê tông mà còn thúc đẩy sự hợp tác quốc tế, giảm thiểu rủi ro và khuyến khích đổi mới. Trong bối cảnh thế giới đang hướng tới phát triển bền vững, một tiêu chuẩn như ISO 19338:2025 là yếu tố thiết yếu để xây dựng một tương lai kiên cố và an toàn hơn.
Bảo Linh
Nguồn: Vietq